Mijn alles en iedereen liefhebbende moeder – romanfragment uit ‘De IJskoning’

Beneden mij in de woonkamer bleek mijn moeders schreeuwen tegen mijn vader te zijn overgegaan in een jammerend huilen. In een razende zwaai bracht ik mijn handen naar mijn oren. Zo wil ik mijn moeder niet. Nee, ik wilde de moeder die met liefde en smaak het eten toebereidde. De moeder die op mijn vijftiende verjaardag in de lade van mijn bureau een pakje condooms had gelegd. Met een elastiekje had ze er een briefje omheen gewikkeld. Lieve Patrick. Je bent nu op een leeftijd gekomen dat je de dingen waar ik je over heb verteld zelf zult willen ervaren. Vandaar dit presentje. Je weet nu hoe het moet, dus doe het goed. Je liefhebbende moeder, Ellen.

Mijn alles en iedereen liefhebbende moeder. Ellen Vernooi-Hoogebeen. Ze zit daar diep beneden mij te janken. Maar ondertussen blijft ze geloven dat het ooit eens goed zal komen met haar, met haar man en met heel de mensheid hier op aarde. Je moet er wel iets voor doen.

Mijn moeder met teveel zorg en mysterie in haar hoofd. Te veel zorg en mysterie van vroeger. Je beweert dat je toen je een jaar of achttien was een trip had willen maken naar Goa, waar al zo veel hippies naartoe waren getrokken dat je het al bijna geen deelstaat van India meer kon noemen. Waarom ben je daar nooit geweest? Waarom ben je nooit verder gekomen dan bijna veertien jaar lang, elke zomer maar weer Joegoslavië-Joegoslavië-Joegoslavië en nog eens Joegoslavië, samen met mijn pappie en later ook met mij er bij?

Je beweert dat je in de Ban de Bom beweging gezeten hebt. Misschien was dat langer dan je lief was, want je eigen ouders hebben tegen je gezegd: ‘Jij hoort daar niet. Die atoombom heeft ons bevrijd van de Jappen. Die atoombom voorkomt een nieuwe oorlog.’ En toen ben je uit mededogen en verzet nog grotere en nog idiotere teksten op spandoeken gaan kladden. Samen met die pappie van mij. Tegen de oorlog in Vietnam. Tegen de onderdrukking in het Oostblok. Tegen alles.

Wat is er daarna van je terechtgekomen? Tegenwoordig ben je verdomme alleen nog maar donateur van Amnesty International en lid van Opzij en de VPRO-gids. Tegenwoordig zit je elke avond dertig minuten lang op de vloer van je hobbykamer met gevlochten benen te mediteren en ben je voor iedereen onbereikbaar. Fijne moeder is dat.